Enter The Linux (PL)

Linux Articles February 10, 2008 0

Trochę historii

Linus Torvalds

Linux zaczął powstawać w 1991 roku, kiedy to fiński (jako student) programista, Linus Torvalds stworzył jądro nowego systemu operacyjnego przeznaczonego do pracy z procesorami rodziny 80386 firmy Intel.

Informacje o systemie, opublikowane przez Torvaldsa na internetowej liście dyskusyjnej, spotkały się z dużym zainteresowaniem i wkrótce przy rozwoju systemu pracowała już grupa ludzi. Znacznie przyspieszyło to jego rozwój – otrzymał on później nazwę “Linux”. Im bardziej system ten stawał się popularny, tym więcej ludzi wspierało jego rozwój. Proces ten trwa do dziś, a liczbę użytkowników różnych dystrybucji Linuksa szacuje się obecnie na wiele milionów na całym świecie.

Sama nazwa pochodzi ze zbitki słów Linus (będącego imieniem twórcy) i Unix (Linus’ Unix). Nie przyjęła się proponowana przez Torvaldsa nazwa Freax. Nazwa “Linux” informuje nas także że nie jest to system Unix: Linux Is Not UNIX. Część osób preferuje nazwę “GNU/Linux” zamiast samego “Linux”. Ta pierwsza jest promowana przez Free Software Foundation (Fundacja Wolnego Oprogramowania najważniejsza instytucja sponsorująca Projekt GNU, założona w 1985 roku przez Richarda Stallmana. Misją FSF jest tworzenie, ochrona i promocja wolności użytkowania, kopiowania, modyfikowania i rozprowadzania programów komputerowych oraz obronę praw użytkowników Wolnego Oprogramowania. FSF wspiera wolność wypowiedzi, publikacji i zrzeszania się w Internecie, prawo do używania oprogramowania do szyfrowania prywatnej korespondencji i połączeń sieciowych oraz prawo do tworzenia oprogramowania, nienaruszalne przez prywatne monopole) i Richarda Stallmana (znany szerzej jako RMS, ur. 16 marca 1953 na Manhattanie – znany haker i jeden z twórców ruchu wolnego oprogramowania, założyciel projektu GNU oraz Free Software Foundation, współtwórca licencji GNU GPL, jeden z twórców wielu kluczowych programów takich jak Emacs, kompilator GCC czy debuger GDB. Ustalił ramy moralne, polityczne i prawne dla ruchu wolnego oprogramowania, jako alternatywy dla programów niewolnych), aby podkreślić duży wkład projektu GNU w typowej dystrybucji.

Zastosowanie

Linux penguin

Linux przede wszystkim stosowany jest na systemach serwerowych (serwery WWW, FTP, e-mail, bazy danych i inne), jako zapory sieciowe (firewall), router, a także w systemach osadzonych oraz w niektórych odtwarzaczach DVD i tunerach dvb. Jako Desktop sprawdza się także znakomicie, jednak dla użytkowników mało doświadczonych będzie to trudna migracja, ze względu na nawyki i przyzwyczajenia do windows.

Ze względu na powstanie i rozwój dystrybucji o łatwej instalacji, graficznym wyglądzie i bogactwie wydajnego oprogramowania przewiduje się szerokie wejście Linuksa na rynek biurowy i domowy. Rządy kilku państw europejskich prowadzą wdrożenia Linuksa na komputerach administracji państwowej. Ponadto z Linuksa korzystają agencje wywiadowcze, kontrwywiad i wojsko, ze względu na bezpieczeństwo, stabilność oraz możliwość audytu oraz modyfikacji kodu (dostępność kodu źródłowego), NASA. Niezawodność tego systemu została doceniona przez niektóre banki i instytucje finansowe korzystające z Linuksa (np. system notowań Wall Street oparty jest na tym systemie operacyjnym oraz Bank of America). W Polsce Linuksa używa wiele firm i instytucji, np. Kancelaria Sejmu RP, Urząd Ochrony Państwa, czy też Hotel Jan III Sobieski w Warszawie (w którym jest ponad 130 komputerów pod Linuksem). W tej chwili coraz więcej firm i instytucji państwowych w Polsce i w świecie stosuje wolne oprogramowanie Open Source.

Oprogramowanie dla Linuksa jest najczęściej otwarte i wolne. Duża część kodu typowej dystrybucji jest objęta takimi licencjami jak GPL, LGPL, BSD i podobnymi.

Linux jest zastrzeżonym znakiem towarowym należącym do Linusa Torvaldsa.

Dystrybucje Linux

Pulpit Kubuntu Linux

Linux jest w pełni kompatybilny z komercyjnymi systemami operacyjnymi UNIX. Może współpracować w sieci z komputerami pracującymi pod kontrolą systemów operacyjnych firm Microsoft, Apple, Novell. Jądro Linuksa wraz z programami użytkowymi (pakietami) tworzy tzw. dystrybucję. Obecnie znanych jest bardzo wiele dystrybucji Linuksa. Do najbardziej znanych i najpopularniejszych należą:

Ubuntu, Slackware, Debian, RedHat, Mandriva (dawny Mandrake), PLD, SuSE, oraz minidystrybucje np. DamnSmallLinux (ok. 50MB), czy wersje mieszczące sie na jednej dyskietce np. Freesco.

Najważniejsze różnice między dystrybucjami:

Różne rodzaje pakietów: .rpm (suse, Redhat), .deb (debian, ubuntu), źródła .tgz (gentoo)
Różne dystrybucje zawierają odmienne programy instalacyjne, w ich skład wchodzą różne pakiety programów lub pakiety są w inny sposób skonfigurowane,
Mogą występować dodatkowe (specyficzne dla określonej dystrybucji) programy wspomagające administrację Linuksem,
Różne położenie plików konfiguracyjnych w drzewie katalogów, występują także odmienne skrypty startowe uruchamiające Linuksa.

Są to różnice bardzo znikome i dlatego nie można dzielić dystrybucji na lepsze i gorsze śmiało jednak możemy je podzielić na łatwiejsze i trudniejsze do przysfojenia i opanowania przez początkujących użytkowników. Doświadczony administrator poradzi sobie z każdą dystrybucją – kwestią czasu jest tylko “rozeznanie się” w nowej dystrybucji.

Więcej informacji na temat niemal każdej dystrybucji Linux oraz systemów z rodziny BSD dostępne jest na najpopularniejszym serwisie distrowatch.com

Natomiast w serwisie shots.osdir.com można obejrzeć zrzuty ekranów wielu popularnych dystrybucji systemów Linux oraz aplikacji OpenSource.

Charakterystyka

Jest darmowy! a jednocześnie nie ustępuje pod względem jakości komercyjnym produktom, a pod wieloma względami jest naprawdę wygodniejszy i lepszy,
Jest stabilny i nie zawiesza się, raz zainstalowany nie wymaga reinstalacji, nie “rośnie” w miarę jego użytkowania i pracy w sieci,
Jest odporny na ataki wirusów (chociaż ostatnio pojawiły się laboratoryjne wirusy mogące atakować systemy windows jak i linux),
Jest dostępny wraz z kodem źródłowym, wszelkie zmiany systemu można wprowadzić samodzielnie lub za darmo ściągnąć z Internetu,
Jest wieloprogramowy i wieloużytkownikowy, na Linuksie może bezpiecznie pracować jednocześnie wielu użytkowników,
Umożliwia zdalną pracę i zdalną administrację poprzez sieci Internetowe, szyfrowane bezpieczne połączenia ssh,
Wymagania minimalne stawiane komputerom do prostych zadań to: procesor 386SX, 4MB RAM, 100MB HDD (minimalne wymagania są zależne od dystrybucji i najmniejsze wymagania dotyczą raczej małych dystrybucji, bądź instalacji systemu bez wymagających środowisk graficznych np. KDE, Gnome),
Olbrzymia ilość nowych, darmowych programów, które są natychmiast uaktualniane w razie wykrycia jakichkolwiek luk w bezpieczeńśtwie czy funkcjonalności,
Dobrze współpracuje z innymi Uniksami, produktami firmy Microsoft oraz Novell.
Bardzo prosty w aktualizacji systemu, mamy na bierząco aktualny system!

W ostatnim czasie coraz więcej firm oraz szkół decyduje się na instalacje Linuksa w miejsce serwerów WindowsNT. Z niezależnych badań wynika, że w roku 2000 27% nowo sprzedanych serwerów było dostarczanych z preinstalownym systemem Linux i tendencja ta wciąż narasta. Można się spodziewać, że w najbliższych latach Linux stanie się najbardziej popularnym systemem operacyjnym, szczególnie w zastosowaniach sieciowych.

Podsumowując Linux to nowoczesny i stabilny system, mogący być wspaniałą platformą do nauki, programowania, do wykorzystania w biurze, jest bardzo twórczy, oferuje wspaniałe możliwości sieciowe. Oferuje wiele darmowych programów ogólnego zastosowania , a także setki specjalistycznych aplikacji.

Jak zdobyć Linuksa

Linuksa możesz ściagnąć z internetu!, zazwyczaj na każdej stronie domowej danej dystrybucji są zawarte linki do pobrania obrazów iso płyt z systemem. Innym rozwiązaniem jest zdobycie instalacyjnej płyty CD z dystrybucją Linuksa. Niektóre gazety komputerowe na swoich płytach CD zamieszczają różne dystrybucje Linuksa, np: Linux+, Chip Specjal. Jeżeli twój kolega ma Linuksa, możesz skopiować go od niego, nie jest to nielegalne . Wreszcie możesz Linuksa kupić w jakimś sklepie internetowym bądź na jakiejś aukcji internetowej, co osobiście uważam za stratę pieniędzy.